Vier baby’s zijn in februari en maart aan kinkhoest overleden. Dat meldt het RIVM. Het gezondheidsinstituut waarschuwde eerder al voor een zorgelijke uitbraak van de ziekte.
Het RIVM waarschuwde exact een maand geleden voor het hoge aantal pasgeboren baby’s dat ernstig ziek wordt van kinkhoest. In totaal zijn er wekelijks zo’n 250 meldingen van kinkhoest. Ter vergelijking: in 2019 waren het er 120 per week, in 2018 91. Artsen stellen elke week bij zo’n 110 kinderen, van wie ongeveer twintig baby’s, kinkhoest vast. De stijging is vooral te zien in gebieden met een lage vaccinatiegraad, zoals de Biblebelt maar ook bepaalde wijken in steden.
Juist over de groep baby’s maakt het RIVM zich zorgen. Zij kunnen heel erg ziek worden van kinkhoest en komen dan vaak terecht in het ziekenhuis. Soms overlijdt een baby aan de ziekte. Nu gaat het dus al om vier kleintjes die in februari en maart stierven.
Een hoog aantal, zegt kinderarts Patricia Bruijning. ,,We weten dat sporadisch kinderen aan de ziekte overlijden. Maar nu al vier sterfgevallen, dat is wel veel.”
Eerste vaccinatie met twee maanden
Baby’s kunnen met twee maanden een vaccinatie tegen kinkhoest krijgen. Om ze ook in de eerste weken na hun geboorte te beschermen, krijgen vrouwen het advies zich tijdens de zwangerschap te laten inenten, zodat een baby al antistoffen meekrijgt. Zo’n 60 procent van de zwangeren haalt de prik daadwerkelijk. ,,Het is belangrijk dat vrouwen die vaccinatie nu gaan halen of heel erg uitkijken met kraambezoek als ze net een baby hebben”, waarschuwt Bruijning.
Van de baby’s met kinkhoest was ruim 90 procent niet door vaccinatie beschermd. Anders dan bij andere kinderziekten kan kinkhoest niet met inentingen worden uitgeroeid. Na vijf tot tien jaar neemt de bescherming af, waardoor grotere kinderen en volwassenen de ziekte kunnen krijgen. Omdat de bacterie ernstig hoesten veroorzaakt, kunnen juist die kleintjes heel erg benauwd worden. ,,En we zien ook dat door kinkhoest een massieve aanmaak van witte bloedcellen kan ontstaan. Daardoor wordt het bloed stroperig en stroomt het niet meer goed. Het is een zeldzame, maar heel ernstige complicatie”, legt Bruijning uit.
Elke drie jaar een uitbraak
Ongeveer elke drie jaar is er een kinkhoestuitbraak. Die is deze ronde echter heviger dan andere jaren. Het RIVM vermoedt zelfs dat het aantal besmettingen in werkelijkheid nog hoger ligt, omdat niet iedereen met kinkhoestklachten wordt getest.
De coronapandemie is een mogelijke oorzaak voor de huidige snelle verspreiding van kinkhoest, denkt het RIVM. In de tijd dat mensen minder contact hadden met elkaar werd ook kinkhoest minder snel overgedragen. Het aantal kinkhoestgevallen is tussen april 2020 en juni 2023 opmerkelijk laag gebleven. ,,Daardoor nam de immuniteit ook af en wordt de ziekte nu als het ware ingehaald”, zegt een woordvoerder van het instituut.